Preloader

Belediye Tarihçesi

Çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapan İznik’te belediye’nin tarihi konusunda net bir bilgi yok. Ancak, araştırmacı yazar Raif Kaplanoğlu’nun salnameler (yıllık) üzerinde yaptığı araştırmalara göre, 1875 yılında İznik’te belediye başkanı olduğu anlaşılıyor. Bu da ilçede 126 yıldır belediye örgütünün kurulu olduğunu ortaya koyuyor. Ancak, arşiv anlayışının olmayışı yada, yazılı kayıtların bir şekil de ortadan kaybolması, bugün bize belediyenin tarihi konusunda (özellikle ilk 50 yılı) fazlaca bilgi edinme şansını vermiyor. Bu arada, bir süre önce İznik Eğitim ve Öğretim Vakfı’nca düzenlenen I.Uluslararası İznik Sempozyumu’nda da bilim adamları, tarihi yüzyıllar öncesine dayanan ilçe hakkında yeterli kaynak bulunmamasından yakınmışlardı. Asıl yakınma konusu ise, kronolojiye göre bugüne daha yakın olan Osmanlı döneminin, ona göre daha uzak olan diğer medeniyetlerden daha az bilindiği idi. Buda, Osmanlı döneminde yeterli yazılı kayıt tutulmadığı şeklinde yorumlanmıştı.

Bu çerçevede İznik’in belediye örgütü konusunda da çok eski bilgiye rastlanmıyor. İznik’te 1876’lı yıllardan itibaren belediye örgütü kurulmuştur. İznik’in Cumhuriyet öncesi belediye başkanları şunlardır:

Mehmet Ağa
Salih Efendi
Mehmet Nuri Bey
Mustafa Ragıp Efendi
Osman Ağa
Mustafa Ragıp Efendi
Hafız Hüseyin Efendi
Halil İbrahim Efendi

 

(1880-1881)
(1881-1885)
(1885-1888)
(1888-1900)
(1900-1902)
(1902-1904)
(1904-1905)
(1905-1907)


1894 yılında yayınlanan kitapta Cuinet’e göre,İznik’te 868’i Müslüman, 360’ı Rum olmak üzere toplam 1.228 kişi yaşamaktadır. İlçe düzeyinde ise:17.995’i Müslüman, 5.405’i Rum ve 2.170’i Ermeni olmak üzere toplam 25.570 kişi yaşamaktaydı. 1908 Yıllığı’na göre ise İznik’te sadece 451 hane yaşamaktaydı. XIX yüzyılın sonunda İznik’te 5’i açık, ikisi kapalı 7 cami, 2 mescit,2 medrese, 1 imaret, 14 hamam, 100 dükkan,1 kilise 15 han vardır. Hane sayısı ise 238’dir. Evliya Çelebi’ye göre ise 1640’lı yıllarda İznik’te 7 imaret, 7tekke, 46 okul,7 medrese vardır. Cumhuriyetin ilk yıllarında Yenişehir’e bağlı bir bucak merkezi iken, 15 Mayıs 1930 tarih ve 1612 sayılı yasa ile ilçe merkezi yapılarak Bursa’ya bağlanmıştır. İlk İznik Belediye Başkanı Ali Rıza Çandar’dır. 1927 yılında belediye başkanlığı yapan Çandar’ı, 1941-1944 yılları arasında belediye başkanlığı yapan Salim Demircan izliyor. Daha sonraki İznik belediye başkanları ise sırasıyla şöyle:

1944-1948
1948-1955
1955-1960
1963-1968 / 1974-1977
1968-1974
1977-1980 / 1984- 1987
1989-1994 /  1994-1999
1999-2004
2004-2009
2009-2014
2014-2019

2019-

 

Hüseyin Oktay
Mustafa Doğan
Hüseyin Darcan
İnal Sargın
Şükrü Öztürk
Erdoğan Savaş
Mehmet Kaman
Z.Abidin Turan
Kadri Eryılmaz
Kadri Eryılmaz
Osman Sargın

Kağan Mehmet Usta